تناسبی شدن انتخابات باز هم به بن بست خورد / مخالفت مجمع با طرح بهارستان
تاریخ انتشار: ۵ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۷۴۹۲۹
تناسبی شدن انتخابات پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان، در نهایت مخالف با سیاستهای کلی نظام تشخیص داه شد.
گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، اصلاح قانون انتخابات مجلس که بیشتر جنبه تناسبی شدن آن در رسانهها مطرح میشود، در مجلس دهم و یازدهم به طور جدی تر دنبال شد. اما در نهایت بالاخره پس از گذشت پنج سال، تناسبی شدن انتخابات در تهران در مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پیش تر نیز در اردیبهشت 99 علی لاریجانی در پاسخ به این سوال که چرا انتخابات تناسبی تایید نشده است، شورای نگهبان را به عنوان مقصر این موضوع بیان کرد و گفت: «جلسهای با حضور آقای کدخدایی، کمیسیون مربوطه و مرکز پژوهشهای مجلس گذاشتیم و هدف را بیان کردیم و مطالعات وسیعی روی مجالس مختلف دنیا انجام دادیم؛ در نهایت به مدل انتخابات تناسبی رسیدیم به این معنا که نقش افراد هم در یک شهر کوچک و هم در کل استان لحاظ شود؛ بر این اساس، قانون انتخابات بسیار تغییر کرد و دو سال کار برد و بعد در مجلس تصویب شد، اما یک دفعه دیدیم شورای نگهبان اصل تناسبی و استانی بودن را برهم زده و شفافیت مالی خواست که اینجا مجلس حق داشت ناراحت شود البته موضوع شفافیت مالی را با اصرار شورای نگهبان تصویب کردیم و نمیدانیم گره آن کجاست، اما درباره قسمتهای دیگر، مجلس روی نظر خود ماند و نظر شورا به کمیسیون رفت و از آن تبعیت شد و اصل تناسبی را برداشت و در مجلس به تصویب رسید، اما باز هم شورا آن را قبول نکرد.».
همان طور که پیش تر گفته شد از ماه های گذشته طرح تناسبی شدن انتخابات مجلس در مجلس یازدهم مجدد به راه افتاد که این بار به جای شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت آن را تایید نکرد.
تناسبی شدن انتخابات مجلس چگونه است؟
در طرح تناسبی بر اساس آنچه در مجلس یازدهم به تصویب رسید، در حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس هر داوطلب تعیین صلاحیت شده میتواند به صورت منفرد یا به عنوان عضوی از یک لیست انتخاباتی نامزد انتخابات شود. دستورالعمل نحوه شکل گیری، زمانبندی آغاز فعالیت، انحلال و جابجایی نامزدها بین فهرستها و انصراف آنها از فهرست در هر دوره از انتخابات حداقل یک ماه قبل از زمان آزادی تبلیغات توسط هیأت اجرایی مرکزی انتخابات تهیه، به روز شده و پس از تأیید هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات توسط وزیر کشور ابلاغ میشود.در صورت عضویت هر نامزد در بیش از یک فهرست، آرای ایشان در تعیین سهم فهرستهای دارای عضویت محاسبه نمیشود و آرایی که یکجا به فهرستهای ایشان داده شده به آرای این نامزد اضافه نمیشود و با ایشان شبیه به یک نامزد منفرد برخورد میشود. همچنین رأی دهندگان حوزه انتخابیه میتوانند گزینههای مدنظر خود را با ترکیبهای مختلف از بین نامزدهای منفرد و فهرستی تا سقف کرسیهای حوزه انتخابیه انتخاب کنند.
منتخبین منفرد و فهرستی در حوزه انتخابیه به ترتیب زیر انتخاب میشوند:
۱- پس از شمارش آراء کل نامزدها به ترتیب بیشترین آراء رتبهبندی میشوند.
۲- سقف سهم کرسیهای افراد منفرد از کل کرسیهای حوزه از طریق تقسیم مجموع آراء صحیح مأخوذه افراد منفرد بر کل آراء صحیح مأخوذه به دست میآید.
۳- نامزدهای منفرد غیرفهرستی که رتبهای کمتر یا مساوی با تعداد کرسیهای حوزه دارد تا سقف سهم تعداد کرسیهای افراد منفرد به عنوان منتخب حوزه معرفی میشوند.
۴- پس از کسر کرسیهای اختصاص داده شده به منتخبین منفرد غیرفهرستی، کرسیهای باقی مانده به منتخبین غیرفهرستی اختصاص داده میشود.
۵- تعداد منتخبین هر فهرست بر اساس نسبت، درصدی از آراء صحیح مأخوذه آن فهرست به کل آراء صحیح مأخوذه همه فهرستها ضرب در تعداد کرسیهای اختصاص داده شده به فهرستها به عنوان سهم آن فهرست تعیین میشود.
۶- منتخبین هر فهرست از بین نامزدهای آن فهرست به ترتیب بیشترین رأی در آن فهرست انتخاب میشوند.
تبصره ۱- در صورتی که سهم یک فهرست از کرسیها بیش از تعداد اعضای آن فهرست باشد، فقط به اندازه تعداد اعضا به آن فهرست کرسی تعلق میگیرد. در این حالت سهم سایر فهرستها از تعداد کرسیهای باقی مانده مجدداً محاسبه میشود.
تبصره ۲- در صورتی که سهم فهرستها به صورت اعشاری باشد، در ابتدا سهم در فهرست از کرسیها برابر با ارقام صحیح آن فهرست لحاظ میشود و کرسیهای باقی مانده به ترتیب به فهرستهای با سهم بالاترین اعشار، بدون در نظر گرفتن رقم صحیح اختصاص مییابد. در صورت برابری هم ارقام و اعشار دو یا چند فهرست، در جلسه مشترک هیأت های اجرایی و نظارت حوزه انتخابیه با انجام قرعه منتخب و یا منتخبین باقی مانده به فهرست یا فهرستهای برنده قرعه اختصاص داده میشود. نامزدهای ذینفع عضو فهرستها و یا نمایندگان آنها میتوانند در مراسم قرعهکشی حضور داشته باشند.
تبصره ۳- در صورت فوت، استعفا و یا به هر دلیل دیگری اگر تعداد نمایندگان خارج شده از مجلس در طول دوره در حوزه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس کمتر از پنج نفر باشند، انتخابات میان دورهای در این حوزه مانند سایر حوزهها برگزار، در غیر این صورت انتخابات در این حوزه به روش انتخابات ابتدای دوره برگزار میشود.
نواقص نظام انتخاباتی اکثریتی
نظام فعلی انتخابات مجلس، اکثریتی است. در این نظام پیروزی مطلق اکثریت ملاک است و اقلیتهای سیاسی در هر دوره حذف میشوند؛ به همین دلیل برخی از طرفدارانِ اقلیتهای سیاسی که شانسی برای جریان سیاسی خود در انتخابات نمیبینند از حضور پای صندوقهای رای صرف نظر میکنند. در این نوع نظام انتخاباتی عدالت سیاسی کمتر رعایت میشود، تحزب به معنی واقعی کلمه شکل نمیگیرد و اقلیتها از بین رفته و بعضا جامعه دو قطبی میشود و انتخابات سمت و سوی فردی به خود میگیرد.اگر هم لیستی ارائه میشود نقش پدرسالاران جناحی در انتخاب لیستهای انتخاباتی پررنگ است، احزاب براساس توانمندیها و شایستگیها اقدام به پالایش کاندیدها نمیکنند و رقابت خاصی شکل نمیگیرد.اما در شهرهای کوچک به علت کوچک بودن حوزههای انتخاباتی، افراد با یکدیگر رقابت شدیدتری میکنند که همین امر منجر به شکلگیری قالبهایی از جنس تبلیغات محلی میشود. بعضا با وعدههای ناچیزی مثل شام دادن یا جشن گرفتن بدون در نظر گرفتن شایستگیهای لازم وارد مجلس میشوند. در این سازوکاری اولویت پیروزی با کسانی است که پول بیشتری خرج تبلیغات میکنند.
شورای نگهبان مخالفت نکرد
با وجود این که برخی کارشناسان تصور می کردند ممکن است شورای نگهبان مصوبه تناسبی شدن انتخابات مجلس را به دلیل مغایرت احتمالی با برخی اصول قانون اساسی (انتخاب بر اساس رای مستقیم مردم) به مجلس بازگرداند اما چنین نشد. به گفته طحان نظیف، این شورا موافق انتخابات تناسبی است و البته هیات عالی نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی انتخابات در مجمع تشخیص مصلحت نظام در مرحله قبل ایراداتی نسبت به این موضوع داشت، اما در این مرحله تاکنون نظری از مجمع دریافت نشده است. پس از تایید و موافقت شورای نگهبان به عنوان ناظر انتخابات با شیوه تناسبی، از وزارت کشور به عنوان متولی بخش اجرایی انتخابات نیز خبر رسید که با این شیوه شمارش آرا موافق است.
مغایرت با سیاستهای کلی نظام!
اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد ماده ۹۶ الحاقی درباره «تناسبی شدن انتخابات در تهران» اعضای هیأت عالی نظارت با وجود تغییرات اعمال شده توسط مجلس، در این ماده، مغایرتهای این ماده با سیاستهای کلی و ابهام موجود آن را رفع نشده قلمداد کردند و به باقی ماندن مغایرتها و ابهام در تناسبی شدن انتخابات در تهران با برخی از سیاستهای کلی انتخابات و سیاستهای کلی قانونگذاری رأی دادند و نتیجه بررسیها و مصوبات هیأت عالی نظارت در خصوص «اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی» برای اقدام مقتضی به شورای نگهبان اعلام میشود.
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: انتخابات تناسبی مجلس شورای اسلامی مجمع تشخیص مصلحت نظام تناسبی شدن انتخابات آراء صحیح مأخوذه مجمع تشخیص مصلحت تعداد کرسی حوزه انتخابیه انتخابات مجلس سیاست های کلی شورای نگهبان اختصاص داده باقی مانده فهرست ها آن فهرست
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۷۴۹۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اخبار انتخاباتی در هفتهای که گذشت چه بود؟
۹ روز بیشتر به ۲۱ اردیبهشت؛ تاریخ برگزاری دومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی نمانده و در هفتهای که گذشت، هر روز در رسانهها از جمله ایسنا، شاهد انتشار اخباری مرتبط با این رویداد بودهایم.
به گزارش ایسنا، فعالیت ستاد انتخابات وزارت کشور برای برگزاری مرحله دوم انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در روز ۲۱ اردیبهشت ماه به صورت منسجم و هماهنگ با ۱۵ استان کشور از هفته قبل به صورت فعالتری دنبال شده و احزاب ، تشکلها و شخصیتهای سیاسی نیز به ارائه تحلیلها و انجام فعالیتهای انتخاباتی خود شدت دادهاند.
احزاب و تشکلها چه کردهاند؟
جامعه اسلامی مهندسین با انتشار بیانیهای فهرست کاندیداهای مورد حمایت خود در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تهران را به ترتیب بالاترین آراء ماخوذه در دور اول به این شرح اعلام کرد: احمد نادری، سمیه رفیعی، حسین نجابت، عبدالحسین روح الامینی، ابوالقاسم جراره، زهره سادات لاجوردی، علیرضا سلیمی، صالح اسکندری، محمدحسین حسین زاده بحرینی، سمیه گلپور چمرکوهی، علی اصغر پورمحمدی، علی طهرانی مقدم، سیدنظام الدین موسوی، مجتبی رحماندوست، مهدی شریفیان، غلامحسین رضوانی.»
نشست ۱۴۰ نفر از منتخبان مجلس شورای اسلامی دوازدهم سه شنبه شب ۱۱ اردیبهشت در مسجد نور تهران به دعوت شورای ائتلاف انقلاب اسلامی با حضور غلامعلی حدادعادل، محمدباقر قالیباف، مرتضی آقا تهرانی، علی نیکزاد، حمیدرضا حاجی بابایی و اسماعیل کوثری برگزار شد.
همچنین نشست خبری انتخاباتی تعدادی از کاندیداهای زن دومین دوره انتخابات مجلس دوازدهم در محل خبرگزاری دانشجویان ایران برگزار شد و زینب قیصری، سمیه رفیعی و سمیه گلپور سه کاندیدی انتخابات دومین دوره مجلس دوازدهم از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس به تشریح برنامههای خود پرداختند.
شورای وحدت اصولگرایان هم اعلام کرده است که ارائه هرگونه فهرست انتخاباتی منتسب به شورای وحدت در هر خبرگزاری و یا پایگاه خبری و فضای مجازی، فاقد اعتبار است و فهرست انتخاباتی شورای وحدت فقط از وبسایت و کانالهای رسمی این شورا در فضای مجازی منتشر خواهد شد.
شخصیتها چه میگویند؟
اسدالله بادامچیان دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی در جلسه تبیین مواضع این حزب از همگان برای حضور در دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم دعوت کرد و انتخابات ۲۱ اردیبهشت را تکمله برای مجلس تحول و تکامل دانست و گفت: انتخاب اصلح از بین افراد موجود یک تکلیف و وظیفه است که نباید در آن کوتاهی کرد.
زینب قیصری داوطلب مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در گفتوگویی با اشاره به اهمیت دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی، گفت: حضور نمایندگان خانم در مجلس برای شهری مثل تهران مهم است؛ زیرا آنها میتوانند مسائل زنان را دنبال و حل کنند.
علیرضا عباسی نماینده مردم کرج در مجلس شورای اسلامی هم در گفتوگوی اظهار داشت: نیاز است که مردم مانند دور اول، در دور دوم انتخابات پای صندوقهای رای حضور یابند و با مشارکت در انتخابات، الباقی نمایندگان را انتخاب کنند.
هم چنین ابوالفضل ظهرهوند یک داوطلب انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی در گفت وگویی تاکید کرد: اگر سطح مشارکت در انتخابات از دور اول هم بیشتر شود، آورده بیشتری به لحاظ امنیت ملی برای کشورمان دارد.
هادی طحاننظیف سخنگوی شورای نگهبان گفته است که شورای نگهبان مفتخر است که نظارت بر انتخابات را با بهرهگیری از مشارکت مردم، خصوصا فرهنگیان به انجام میرساند.
چه کسی رئیس میشود؟
با مشخصشدن نتایج انتخابات مجلس دوازدهم در بیشتر کرسیهای نمایندگی، رقابتها برای ریاست بر قوه مقننه شدت گرفته است که شنیدهها از محافل سیاسی و راهروی مجلس از لابیهای پشتپرده و برگزاری جلسات گوناگون حکایت دارد.
از همان ابتدای اعلام نتایج انتخابات، موضوع اصلی در محافل سیاسی تعیین «رئیس مجلس دوازدهم» بود. موضوعی که هم در رسانهها پیگیری شد، هم چهرههای سیاسی داخل و خارج مجلس را به واکنش واداشت و هم زمینه جناحبندیها در این باب را فراهم کرد؛ این روند در روزهای پس از برگزاری انتخابات مجلس آنقدر سرعت گرفت که به موازات اعلام نتایج در مهمترین حوزههای انتخابیه، اسامی چهرههایی برای تکیهزدن به صندلی ریاست مجلس شنیده میشد. با نزدیکشدن به شروع کار مجلس آینده اما این رقابتها رنگوبوی بیشتری گرفته و خبرها حکایت از برگزاری جلسات متعدد رسمی و غیررسمی برای تصمیمسازی درباره ریاست مجلس آینده دارد. گزارش ایسنا در این موضوع را اینجا بخوانید.
رسانههای دیگر
اسحاق جهانگیری معاون اول دولت دوازدهم در گفتوگویی مدعی شده است: درباره برخی اشخاصی که در جریان رد صلاحیتها پیگیری کردم، دیدم که تایید شدند.
محمد مهاجری روزنامه نگار هم در گفتوگوی ابراز عقده کرده است: اشتباه آقای قالیباف در ائتلاف با پایداریها این بود که بسیاری از دوستان خود را به بهای این ائتلاف کنار گذاشت و پذیرفت که این افراد همسو با خود را از لیست حذف کند. باید بپذیریم قالیباف در مجلس یازدهم تیم قوی و یاران زیاد همسو با خود را داشت که یک موج قوی و پرجمعیت نمایندگان را پشت سر او (قالیباف) به وجود آورد که حرف و سخن و تصمیم قالیباف را منشأ اثر در مجلس کرده بود. ولی آقای قالیباف برای انتخابات مجلس دوازدهم یک اشتباه کرد.
حسین نوشآبادی به عنوان گزینه شورای ائتلاف برای دور دوم انتخابات حوزه انتخابیه ورامین انتخاب شد.
ظهرهوند خبر داده است: صبح ایران، ائتلاف امناء، جبهه ایران اسلامی و وفاداران در انتخابات مرحله دوم در تهران لیست انتخاباتی میدهند.
زهره طبیبزاده نوری عضو فهرست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب در یک نشست خبری گفته است: ،مجلس سازو کار خاص خودش را دارد. نماینده نمیتواند به طور فردی تصمیم بگیرد و به تنهایی برنامهریزی کند. نمایندگان میتوانند طرحی را تنظیم کنند و یا دولت لوایحی ارائه میدهد که بر اساس فوریت آن در مجلس بررسی و تصمیمگیری میشود. معمولا دو فوریتیها و بعد یک فوریتیها در اولویت قرار میگیرند و لوایح و طرحهای دیگر هم به صورت عادی در مجلس بررسی میشود. اینکه نماینده چه برنامه فردی برای تدوین طرحها دارد، یک چیز ایدهآلیستی و دور از ذهن است.
ریحانه اخلاقی عضو فهرست ائتلاف امناء هم در همان نشست خبری گفته است: نمیتوانیم منکر این قضیه شویم که یک فضای اکثریت مردانه در مجالس ما وجود دارد، طبعأ مطرح کردن مسائل زنان به صورت خاص در مجلس و همراه کردن آقایان کمی مشکل است. چرا لایحه امنیت زنان باید ۱۱ سال در مجلس بماند؟ قطعا در مجالس مختلف دهم و یازدهم زنان قدرت یا لابی مورد نظر را نداشتند، زنان معمولا در هیأت رئیسه حضور ندارند تا بتوانند نیازهایشان را مطرح و از پشتوانه آرای نمایندگان استفاده کنند.
همچنین صمصامی نامزد دوازدهمین دوره انتخابات مجلس در گفت وگویی مدعی شده است: اگر مجلس شفاف بود و مردم میدانستند یک عده چه بلایی سر سفره آنها آوردند قطعا در دور اول به آنها رای نمیدادند.
حسن روحانی ریسجمهور سابق هم در دیدار جمعی از وزرا و معاونان سابق رئیسجمهور از انتشار پاسخ خود به نامه شورای نگهبان برای ردصلاحیت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در آیندهای نزدیک خبر داد.
جزییاتی از مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی
اخذ رای راس ساعت ۸ صبح روز جمعه ۲۱ اردیبهشت ماه جاری شروع می شود و به مدت ۱۰ ساعت ادامه خواهد داشت. زمان اخذ رای با تشخیص ستاد انتخابات و وزیر کشور قابل تمدید است که دراین صورت توسط ستاد انتخابات کشور اطلاع رسانی خواهد شد.
واجدین شرایطی که درحوزه انتخاباتی که به مرحله دوم کشیده شده است؛ اگر درمرحله اول انتخابات شرکت کرده باشند فقط می توانند در همان حوزه رای دهند. اما افرادی که در مرحله اول انتخابات رای نداده اند می توانند درهر کدام از حوزه های ۲۲گانه شرکت نمایند. بازه سنی برای شرکت در انتخابات ۱۸ سال است؛ بنابراین افراد متولد پیش ۱۳۸۵/۲/۲۱میتوانند در انتخابات روز جمعه ۲۱ اردیبهشت ماه شرکت نمایند. تشخیص اینکه افراد در مرحله اول در چه حوزه ای رای داده اند از طریق دستگاه احراز هویت و سیستم های موجود در شعب اخذ رای انجام می گیرد.
۱۱ هزار و ۵۰۰ شعبه درمرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در ۱۵ استان و ۲۲حوزه انتخابیه به این شرح وجود خواهند داشت: «تبریز، آذرشهر و اسکو» ، «شبستر»، «میانه»، «پارس آباد، بیلهسوار و اصلاندوز مغان »، «سمیرم»، «لنجان»، «کرج، اشتهارد و فردیس»، «تهران، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس»، «مشهد و کلات»، «بیرجند، درمیان، خوسف»،«آبادان»، «رامهرمز و رامشیر»، «خدا بنده»، «زنجان و طارم»، «شیراز و زرقان»، «مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد»، «کرمانشاه»، «گنبد کاووس»، «خرمآباد و چگنی»، «قائم شهر، سوادکوه، جویبار، سیمرغ و سوادکوه شمالی» و «ملایر» که در ۱۵ استان کشور قرار دارند.
در هشت حوزه از این ۲۲ حوزه از جمله در حوزه انتخابیه تهران به جز حوزه انتخابیه ورامین به صورت تمام الکترونیکی برگزار خواهد شد.
۳۲ نامزد در حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس برای تصاحب ۱۶ کرسی مجلس و در حوزه انتخابیه ورامین ۲ نامزد برای یک کرسی مجلس با یکدیگر به رقابت خواهند پرداخت.
تبلیغات این انتخابات هم از ساعت ۰۰:۰۰ بامداد امروز؛ پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت آغاز شد و تا پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت ساعت ۸ صبح ادامه دارد. در این مرحله ۴۵ نماینده برای ۲۲ حوزه انتخاب میشوند.
انتهای پیام